Nagefloten worden op de fiets, seksistische opmerkingen op het werk of fysiek geweld. En dat alleen omdat je vrouw bent. Anno 2022, waar we na het schandaal van The Voice en #metoo al veel bereikt denken te hebben, is er nog steeds meer dan genoeg werk aan de winkel. Misschien wel meer dan ooit.
Vandaag, 25 november, is de Internationale Dag tegen Geweld tegen Vrouwen. Maar liefst 35% van de vrouwen wereldwijd krijgt hier tijdens haar leven mee te maken. Iets waar we misschien liever niet aan denken of ons over uitspreken, maar des te belangrijker is om het juist wél te doen. Want iedereen kan het verschil maken. Ook jij. Met deze praktische tips kun jij je inzetten, of dat nu achter de schermen is of in grensoverschrijdende situaties.
Word #medestander
Ieder jaar op 25 november start de wereldwijde campagne Orange The World van UN Women, de vrouwenrechten organisatie van de Verenigde Naties. Tijdens de campagneperiode van 16 dagen zetten verschillende organisaties en gemeentes zich in om Nederland Oranje te kleuren (de kleur van een nieuwe dageraad voor vrouwen zonder geweld) en aandacht te vragen voor dit onderwerp. Ook jij kunt jouw steentje hieraan bijdragen. Word #medestander door de pledge te ondertekenen, een donatie te doen en/of het social media filter te gebruiken en je op die manier uit te spreken. Meer informatie kun je vinden op orangetheworld.nl.
Ingrijpen bij grensoverschrijdende situaties
We kennen allemaal de voorbeelden van situaties die niet door de beugel kunnen. Maar wat doe je wanneer je getuige bent van een situatie met grensoverschrijdend gedrag, intimidatie of geweld? De 5D-methode geeft je de handvatten om concrete actie te ondernemen.
DE 5-D METHODE
- DISTRACT: negeer de dader en leid het slachtoffer af. Praat daarbij niet over de situatie, maar juist over iets compleet ongerelateerd. Op straat kun je bijvoorbeeld doen alsof je het slachtoffer kent of de weg vragen. Op het werk kun je het slachtoffer vragen hoelaat de volgende meeting begint of dat iemand je nog even kan helpen met een opdracht.
- DELEGATE: Zoek andere mensen in de omgeving die je kunnen helpen. Op openbare plekken kun je op zoek naar bijvoorbeeld iemand van de beveiliging, barpersoneel of een leidinggevende. Je kunt ook andere omstanders vragen je te helpen of juist op zoek te gaan naar iemand van de beveiliging. Schakel geen politie in zonder de toestemming van het slachtoffer.
- DOCUMENT: Het helpen van het slachtoffer is prioriteit, maar wanneer je met meerdere mensen bent is het goed om de situatie te documenteren. Dit kan zijn door het maken van een video opname of het maken van notities. Vraag altijd aan het slachtoffer wat zij met deze documentatie willen doen en deel het nooit met derden of online zonder hun toestemming.
- DELAY: Sommige situaties gaan te snel of zijn te onveilig om in te grijpen. Je kunt nog steeds het verschil maken voor het slachtoffer door je nadien te ontfermen. Vraag hoe het gaat en hoe je ze kunt helpen. Soms is een tijdje naast het slachtoffer zitten ook al genoeg. Slachtoffers leggen vaak de schuld bij zichzelf, jouw reactie laat zien dat dit niet het geval is. Sociale steun, juist ook achteraf, is enorm waardevol. Wanneer je de situatie hebt gedocumenteerd kun je de bestanden aan hen overhandigen en vragen wat ze er mee willen.
- DIRECT: Het direct ingrijpen tijdens het incident kan risicovol zijn, dus vraag je altijd eerst de volgende dingen af: ben ik veilig en is het slachtoffer dat ook, wil het slachtoffer dat iemand ingrijpt en lijkt het onwaarschijnlijk dat de situatie escaleert? Wanneer je deze vragen met ja kunt beantwoorden, kun je voor directe actie kiezen. Dit doe je door te zeggen dat de situatie niet oké is en het slachtoffer met rust gelaten dient te worden. Vermijd discussies - hoe verleidelijk ook - en focus je op het helpen van het slachtoffer.
L'Oréal Paris heeft momenteel in samenwerking met Fairspace een digitale training ontwikkeld waarin de 5D Methode wordt uitgelegd: Stand Up. De training neemt slechts 10 minuten van je tijd in beslag en leert je hoe je de methode in de praktijk brengt.
Het melden van geweld
Ben je getuige van intimidatie of geweld of ervaar je het zelf, dan zijn er verschillende plaatsen waar je terecht kunt. De bekendere meldpunten zijn bijvoorbeeld de politie, Centrum Seksueel Geweld en geweldtegenvrouwenmelden.nl. Deze professionals helpen je verder bij het ondernemen van stappen.
Vind je het spannend om direct naar een organisatie te stappen, neem dan eerst iemand in je eigen omgeving in vertrouwen. Dit kan iedereen zijn waar jij je veilig bij voelt: een vriend(in), familielid maar ook een collega of buurman - of vrouw. Zowel bedrijven als scholen hebben vaak een vertrouwenspersoon waar je mee kunt praten. Wanneer je getuige bent geweest kun je bij deze contactpersonen advies inwinnen over het maken van een eventuele melding.
Het gesprek aangaan
Ook wanneer je niet direct te maken hebt of getuige bent van intimidatie of geweld kun je iets doen. Een belangrijke stap in een wereld zonder geweld tegen vrouwen en meisjes is het taboe doorbreken en het niet langer normaliseren. Ga het gesprek daarom aan. Of dit nu met je eigen vrienden is of met een collega die een seksistische grap maakt op de werkvloer. Deel jouw eigen ervaringen en spreek ze aan wanneer ze grenzen opzoeken of overgaan. Het is juist enorm belangrijk dit gesprek ook met mannen aan te gaan en dat ze elkaar op verkeerd gedrag aanspreken.